دریافت ویزای تحصیلی کانادا برای بسیاری از دانشجویان بین المللی، شاید مهم‌تر از خود تحصیل باشد. چگونه می‌توان شانس دریافت ویزای تحصیلی را افزایش داد؟ در مصاحبه با نازنین بیتاژیان، مشاور رسمی اداره مهاجرت کانادا، از او در مورد دلایل رد درخواست ویزای تحصیلی کانادا و اقداماتی که قبل و بعد از درخواست ویزا می‌توان انجام داد، سوالاتی پرسیده شده است که در ادامه این مطلب می‌خوانید.
اوضاع صدور ویزای تحصیلی این روزها چگونه است؟
این روزها، داستان ویزای تحصیلی با چند سال قبل، واقعا تفاوت زیادی دارد. اگر چند سال گذشته اقدام می‌کردید، با وجود سن بالا و حتی فاصله تحصیلی، شانس داشتید.. اما هر سال که می‌گذرد، افسر ویزای اداره مهاجرت، با تجربه‌تر شده و ایرادات پرونده‌های قبلی را تکرار نمی‌کنند. عملکرد کسانی که قبل‌تر به کانادا رفته‌اند و تحصیل کرده‌اند و متاسفانه پناهنده شده‌اند یا درسشان را ادامه نداده‌اند، همه این‌ها روی ویزای پرونده‌های دانشجویی تاثیر می‌گذارد.
مراحل درخواست ویزای تحصیلی از زمان تصمیم به مهاجرت چیست؟
مرحله اول اینکه باید دانشگاه پیدا کنید و بر اساس آن دانشگاه، شرایط را ارزیابی نمایید و پذیرش داشته باشید. مرحله دوم این است که با توجه به شرایط اقدام کنید. مثلا اگر خانواده هستید، خانوادگی اقدام کنید یا نفر اصلی که دانشجو است به تنهایی اقدام کند. مرحله سوم جمع‌آوری مدارک است. مهم این است که مدارک کاملی جمع‌آوری کنید. بعضی دوستان این روزها عجله می‌کنند که سریع‌تر مدارک را جمع کنند در حالی که کار درست انجام دادن، مهم‌تر از کار سریع انجام دادن است. مرحله چهارم اقدام برای درخواست ویزا و پرداختن مبلغ به اداره مهاجرت است. مرحله پنجم انگشتنگاری است. قبلا اینطور بود که اگر انگشتنگاری انجام نمی‌دادید، پروسه ویزا پیش نمی‌رفت اما الان اگر انگشتنگاری هم انجام نشود، پروسه ویزا استارت می‌خورد. ممکن است به مرحله بعد بروید و ممکن است رد شوید. حتی قبل از اینکه برای انگشتنگاری اقدام کرده باشید. به هرحال انگشتنگاری باید انجام شود و 10 سال اعتبار دارد.
چه مدرک زبانی برای ویزای تحصیلی نیاز است؟
موضوع اول زبان و داشتن مدرک آیلتس یا دولینگو که این روزها جایگزین موقت آیلتس شده، است. البته برخی دوستان فکر می‌کنند باید با دولینگو پیش بروند اما اینطور نیست. به خاطر کووید 19 و مشکلات ناشی از آن، دولینگو به طور موقت جایگزین آیلتس شده است. مهم است که شما چه مدرک زبانی روی پرونده‌تان می‌گذارید. درست است که شاید بعضی دانشگاه‌ها با نمره زبان کمتر به شما پذیرش دهند اما این موضوع، یکی از فاکتورهایی است که از نظر افسر ویزای اداره مهاجرت، این روزها، خیلی مهم شده است.
پذیرش دانشگاه در ویزای تحصیلی چه تاثیری دارد؟
با توجه به شرایط خودمان، باید سعی کنیم از دانشگاه بهتر پذیرش بگیریم. اما بسیاری از دانشجویان، این شرایط را ندارند. اکثر دانشگاه‌های کانادا، حداقل نیازمندی‌هایی دارند و حداقل معدل یه GPA مورد پذیرش آن‌ها بین 14 تا 15 است و حداقل نمره آیلتس هفت می‌خواهند. با این حال، شاید برخی افراد، معدل کارشناسیشان پایین باشد و یا مدرک زبان خیلی خوبی نداشته باشند که از این دانشگاه‌ها پذیرش بگیرند. اگر امکان این را داشته باشیم که از دانشگاه‌های با رتبه بالا پذیرش بگیریم، در فرآیند ویزای ما قطعا تاثیر می‌گذارد. اما برخی اوقات ممکن نیست و باید بر اساس شرایط خودمان اقدام کنیم.
آیا رشته تحصیلی هم مهم است؟
بله، هنگام گرفتن پذیرش، باید توجه کنیم رشته‌ای که پذیرش می‌گیریم، خیلی نامرتبط به سابقه کار یا تحصیلات قبلیمان نباشد. مثلا اگر در رشته پرستاری تحصیل کرده‌ایم، شاید یکسری رشته‌ها برای ما مناسب نباشد. برخی دوستان که پرستاری خوانده‌اند با ما تماس می‌گیرند و رشته‌هایی را برای ادامه، پیشنهاد می‌دهند که اصلا ارتباطی ندارد که این مساله شانس ویزا را کاهش می‌دهد.
سن چه تاثیری در ویزای تحصیلی دارد؟ 
هیچ قانون مصوبی برای اداره مهاجرت وجود ندارد. اما سن شما با مقطع تحصیلیتان مرتبط است. ممکن است شما 45 سال سن داشته باشید و دکتری خوانده باشید و قرار باشد پسادکتری بخوانید. این موضوع، توجیه دارد. باید ببینید چند سال دارید و چه مقطعی می‌خواهید تحصیل کنید. اگر صادقانه عرض کنم، شخصی که 46 و 47 سال دارد، دیگر توجیهی ندارد که برای ویزای تحصیلی به کانادا بیاید. این فرد باید در مقوله‌های دیگری اقدام کند. در مجموع، به مقطع تحصیلی‌ای که قرار است در آن تحصیل کنید، بستگی دارد.
به عنوان مثال کسانی که سنشان، 25 یا 26 سال است، اگر درخواست ویزای تحصیلی برای مقطع کارشناسی بدهند، به جرات می‌توانم بگویم این روزها، افسر اداره مهاجرت پرونده آن‌ها را درجا رد می‌کند. فاکتور سن روی مقطع تحصیلی برای پذیرش، مهم است.
معمولا به دوستانی پیشنهاد می‌دهیم در مقطع کارشناسی، تحصیل کنند که 20 تا 21 سال سن دارند. بعد از این سن، شانس ویزای آن‌ها پایین می‌آید. البته برخی اوقات، افسر ویزا می‌دهد اما من بر اساس جامعه آماری خدمتتان عرض می‌کنم. کسی که سن وی 26 و 27 سال است، واقعا به کارشناسی فکر نکند. برای این دسته از دوستان، پیشنهاد من، کارشناسی ارشد است. حتی سراغ کالج هم نروند.
وضعیت متقاضیان تحصیل در کالج چگونه است؟
برای برخی دوستان از جهت هزینه و گذراندن طول دوره سخت است که به دانشگاه بروند. بنابراین به سراغ کالج می‌روند. در حالی که این روزها، پذیرش کالج گرفتن واقعا شانس ویزا را پایین می‌آورد. علت چیست؟ شما خودتان را به جای افسر بگذارید. فرض کنید شخصی لیسانس مدیریت دارد و از یک کالج مثلا کالج سنکا (Seneca) که جزء تاپ‌ترین کالج‌های کانادا است، در یک رشته حتی شده مرتبط، پذیرش می‌گیرد. افسر درجا درخواست ویزای وی را رد می‌کند. ما نظر کم نداشتیم که افسر ویزا نوشته است مقطع تحصیلی شما در ایران، بالاتر از مقطع تحصیلی‌ای بوده که برای آن پذیرش گرفته‌اید. پس اگر کسی لیسانس دارد، نمی‌تواند کالج پذیرش بگیرد. اگر فوق لیسانس دارد، لیسانس نمی‌تواند پذیرش بگیرد اما برای کارشناسی ارشد مجدد، پذیرش گرفتن، مشکلی ندارد چون افراد زیادی هستند که ارشد دارند و می‌خواهند ارشد جدید بگیرند و از نظر افسر ویزا، هیچ اشکالی ندارد.
در مقطع فوق لیسانس، برای تغییر رشته به مدیریت مجدد، چگونه می‌توان افسر را توجیه کرد؟
اگر کسی فوق لیسانس مدیریت خوانده و دوباره قصد دارد مدیریت بخواند، هیچ توجیهی برای افسر ندارد. به نظرم فرد نباید وقت و هزینه خود را برای چنین برنامه‌ای بگذارد. قطعا طرح موفقی نیست. افسرها به قدری از این موارد دیده‌اند که می‌دانند این کار، فقط برای ورود به کاناداست.
فاصله بین مقاطع تحصیلی چه تاثیری در شانس ویزا دارد؟
فاصله تحصیلی در ایران زیاد مطرح می‌شود. زیاد شنیده‌ام که در ایران گفته می‌شود مثلا 20 سال از زمان تحصیل قبلی گذشته و دیگر اقدام نکنید. اتفاقا امسال برای بسیاری از اشخاصی که ویزا داشتیم، به جای افراد کمسن و سال، افرادی بودند که سال‌ها از تحصیل آن‌ها گذشته بود. مهم‌ترین موضوع گپ تحصیلی این است که افسر اداره مهاجرت احساس نکند شما یک رشته نامربوط پذیرش گرفته‌اید. باید ثابت کنید سابقه کارتان طوری است که با تحصیل در رشته‌ای که پذیرش گرفته‌اید، پیشرفت اتفاق می‌افتد. اینطور نبوده که بعد از این همه سال، مثلا در حوزه معماری فعالیت کرده‌اید الان قرار است در کالج، گرافیک بخوانید! برخی دوستان، مسیرهای اشتباه می‌روند و به همین خاطر، توجیه‌شان هم اشتباه است. گپ تحصیلی فقط همین است! یعنی افسر باید قانع شود که در بازه فاصله تحصیلی، شما چه اقداماتی انجام داده‌اید.
اگر دانشجویی درخواست ویزای تحصیلی‌اش رد شود، چند بار دیگر می‌تواند برای ویزای تحصیلی اقدام کند؟
قانون اداره مهاجرت کانادا هیچ مقررات خاصی برای این مورد ندارد. ما افرادی را داریم که چهار بار برای ویزای مجدد اقدام کردند. لازم نیست فاصله زمانی رعایت شود. اگر شما مدارکی دارید که شرایط شما را بهتر کرده، می‌توانید بلافاصله درخواست بدهید. خوبی کانادا این است که افسرها موظفند هر مورد که شما ارائه می‌کنید، فقط با توجه به مستندات آن پرونده پیش ببرند. نمی‌توانند به پرونده قبلی ارجاع دهند و بگویند چون روی پرونده قبلی رد شده‌اید، باز هم مردود هستید.
با این حال، نباید همینطور بی‌هدف اقدام کرد. توصیه من این است که اگر یک بار مردود شده‌اید، حتما نوت را بگیرید و ایرادات را ببینید. اگر فرصت شد دوست دارم داستان نوت را توضیح دهم. در مجموع درخواست چندباره مانعی ندارد.