یکی از بهترین و در دسترس‌ترین راه‌ها برای مهاجرت به کشورهای آمریکا و کانادا، از طریق مهاجرت تحصیلی و دریافت ویزا جهت تحصیل در این کشورها است. در سال‌های اخیر مشکلاتی برای متقاضیان چنین ویزایی به وجود آمده و در برخی از موارد، به دلیل عدم آگاهی و ضعف در پرونده‌ها، متقاضیان با رد درخواست ویزا مواجه میشوند. در این گفتگو با خانم زینب ضیایی، وکیل رسمی دادگستری کانادا و عضو کانون وکلای انتاریو (Law Society of Ontario)، به بررسی دلایل رد ویزای تحصیلی و نحوه پیگیری آن در دادگاه‌های فدرال پرداخته شده است.
چه پرونده‌هایی برای مهاجرت تحصیلی و دریافت ویزا شانس بیشتری دارند؟
بطور کلی پرونده‌هایی برای مهاجرت تحصیلی شانس بیشتری دارند که سه عامل زیر را دارا باشند:
- مدارک رسمی
- موقعیت کاری مناسب
- پیوندهای قوی برای بازگشت
بعضی پرونده‌ها، شاید برنامه آموزشی، توضیحات یا مدارکشان کافی نبوده است. این دسته از پرونده‌ها که رد میشوند، ارتباطی به بحث نرم‌افزار ندارد. اگر افسر ویزا چنین پرونده‌هایی را بررسی می‌کرد نیز نتیجه به همین صورت بود. نرم‌افزار به خاطر حجم بالا و اینکه عملا زیر یک دقیقه برای هر پرونده کار می‌کند، مورد استفاده قرار می‌گیرد. این امر موجب می‌شود پرونده‌های قوی و کامل رد شوند. یک افسر امکان ندارد بتواند در عرض یک دقیقه پرونده خیلی کامل را بخواند.
با توجه به اینکه پرونده‌ها توسط نرم‌افزار بررسی میشوند، آیا امکان رد شدن آن‌ها به ناحق وجود دارد؟
از آن‌جایی که پرونده‌های کامل، خیلی سریع رد میشوند، می‌توان گفت این موضوع، حقیقت دارد. از طرف دیگر برخی فکر می‌کنند با توجه به شنیده‌های گذشته‌شان، اقدام برای ویزای تحصیلی، بسیار راحت است اما اینطور نیست. وقتی درباره رد شدن و شانس موفقیت پرونده ویزا صحبت می‌کنیم، حتی پرونده‌های قوی، پیش از اینکه شکایتی در دادگاه تنظیم شود باید بررسی شده و شانس موفقیت آن‌ها در نظر گرفته شود.
دلایل عمده رد ویزای دانشجویان چیست؟
بسیاری از پرونده‌ها، به این دلیل رد میشوند. دلایلی که در نامه یا در نوت‌ها نوشته می‌شود، مرتبط با آن‌چه در پرونده است، نیست. روی بیشتر پرونده‌های رد شده، هدف سفر، نسبت‌های خانوادگی، کار و نقایص نوشته می‌شود. نوت‌های سیستم هم اکثرا تکراری است. کمتر پیش می‌آید افسری به جزییات اشاره کند. به عنوان مثال به صورت کلی برای فردی که قرار است در یک رشته تحصیلی درس بخواند، می‌نویسند منطقی نیست. به عنوان مثال کمتر پیش می‌آید افسر بنویسد یک نفر ریاضی خوانده و الان قرار است بیزینس بخواند و به همین دلیل، تقاضا منطقی و قانع‌کننده نیست. اکثرا از دلایل تکراری و کلی استفاده می‌کنند. بنابراین دلایل رد شدن چندان مهم نیست. مواردی که به شما کمک می‌کند این است که وقتی از پروندهای در دادگاه شکایت می‌کنیم، چه مواردی مهم است.
افرادی که در زمینه پرونده ویزای تحصیلی به دادگاه شکایت می‌کنند، باید توجه کنند نه فقط افسر، بلکه قاضی چگونه آن را بررسی می‌کند. درست است افسر وقت ندارد و شاید سرسری به آن نگاه کند اما قاضی تمام پرونده را می‌خواند. ما می‌خواهیم پروندهای را جمع کنیم که تا حد ممکن برای قاضی قانع کننده باشد. گفته می‌شود تا حد امکان اگر همسر و فرزند دارند، به تنهایی اقدام کنند. یکی از فاکتورها این است که وقتی نزدیکان شما در کشور خودتان هستند، این اطمینان داده می‌شود که شما برمی‌گردید. اگر افراد پیشنهاد کار دارند، مدارک خیلی کامل و واضح برای آن لازم است یا مباحث مالی شفاف و دقیق و مدارک مشخص برای آن ضروری است. در دستورالعمل دریافت ویزای تحصیلی کانادا درباره شهریه گفته نشده است. ولی شما باید شهریه‌تان را برای یک سال کامل پرداخت کنید.
کانادا برای چند کشور محدود، یک مسیر دریافت ویزای تحصیلی دارد. این کشورها مانند هند، تعداد متقاضیان زیادی دارند. در این مواقع، می‌گویند باید حداقل شهریه یک سال را پرداخت کنید. افرادی که حداقل یک سال شهریه‌شان را پرداخت کرده‌اند، احتمال رد شدن آن‌ها پایین‌تر است. این پرونده‌ها اگر هم رد شوند، پرونده‌شان سریع‌تر باز می‌شود. وقتی هم باز می‌شود از آن‌ها درخواست می‌شود شهریه یک سال خود را پرداخت کنند. هرچند این مساله، بار مالی زیادی برای افراد ایجاد می‌کند اما باید خودمان را به جای افسر بگذاریم و ببینیم آیا این فرد واقعا قرار است درس بخواند؟ پول دارد؟ تعهد دارد؟ و مانند آن. وقتی شهریه را می‌پردازید، این طور نیست که اگر نظرتان تغییر کند، آن را سریع به شما پس بدهند. بنابراین به صورت خلاصه موارد زیر در پذیرش پرونده درخواست ویزای دانشجویی اهمیت بسزایی دارد:
- تنها اقدام کردن
- داشتن پرونده کامل از نظر محتوا و مدارک
- پرداخت شهریه دانشگاه برای یک سال
- توضیحات کامل در مورد study plan (study plan نباید مانند SOP باشد. در SOP شما می‌گویید چرا می‌خواهید این رشته را در فلان دانشگاه بخوانید اما در study plan، مساله بسیار فراتر است).
آیا شروع درس خواندن به صورت آنلاین، در پرونده مهاجرت دانشجو و دریافت ویزا تاثیر مثبتی دارد؟
بله در دریافت ویزا تاثیر مثبت دارد. زیرا نشان می‌دهد هزینه کرده‌اید و در حال درس خواندن هستید. هرچند پرونده‌ها منحصر به‌فرد هستند و نمی‌توان گفت اگر برای پروندهای اتفاقی افتاده، برای سایر پرونده‌ها هم همان اتفاق می‌افتد.
به عنوان مثال پروندهای داشتیم که متقاضی تازه شروع کرده بود و درس خود را در کانادا می‌خواند. فکر می‌کنم آخر ترم یک بود و نامه ثبت‌نام را ارائه داده بود اما متاسفانه پا وجود مدارک قوی، پرونده‌اش رد شده بود. فکر می‌کنم از پرونده‌هایی بود که به درستی بررسی نشده بود. وقتی این پرونده را در دادگاه مطرح کردیم و درلایحه دقیقا توضیح دادیم و علاوه بر توضیحات، مدارک نیز ارائه کردیم که این متقاضی در این رشته، از راه دور درس می‌خواند و شهریه را پرداخت کرده است.
در نهایت با درخواست ما موافقت شد و اتفاقا یکی از پرونده‌هایی بود که وقتی باز شد، آپدیت از ایشان خواسته نشد و ویزا صادر شد چون معمولا در ۹۵ درصد موارد، بعد از باز شدن پرونده، گفته می‌شود مدارک به‌روز ارسال شود. در آن شرایط واقعا یک نفر پرونده را خوانده و مشاهده کرده بود.
پرونده باید چه شرایطی داشته باشد که بتوان برای رفع ریجکتی توسط دادگاه اقدام کرد؟
قبل از ارسال پرونده به دادگاه، با مرور کامل فرم‌ها، نامه ردی و مدارک دیگر باید بررسی شوند. با این کار، می‌توان به متقاضی توضیح داد که آیا شرایط لازم را دارد که از او در دادگاه، دفاع شود یا خیر. به طور کلی، حداقل study plan قوی، مدارک کاری مشخص، توضیحات کافی که بیان‌گر دلیل انتخاب رشته تحصیلی باشد، پرداخت حداقل بخش قابل توجهی از شهریه و ترجیحا پذیرش غیرمشروط، بسیار مهم است. البته این موارد، همگی با هم قابل بررسی است. شاید پروندهای خیلی از این مدارک را داشته باشد و موارد دیگر را خیر. این پرونده‌ها را ممکن است بتوانیم با شانس خوبی در دادگاه ببریم.
برخی افراد در پرونده خود، مدارک یا اطلاعات اضافی قرار می‌دهند که به ضررشان است. دیده شده برخی دوستان که قصد دارند از طریق تجربه کاری بعدها اقدام کنند ارزیابی مدرک تحصیلی را قرار می‌دهند که اصلا چیز مثبتی نیست. مجموعه‌ای از اطلاعات باید وجود داشته باشد تا بتوانیم درباره آن صحبت کنیم. اگر افرادی با اعضای خانوادهشان یعنی همسر و فرزندان اقدام کرده باشند، توصیه من این است که پرونده را به دادگاه نبرند و دوباره اقدام کنند. این افراد بهتر است به تنهایی و یا اگر مادر هستند با فرزند خود اقدام کنند. دلیل این امر این است که با شرایط فعلی، نمی‌توان از پروندهای با تمام اعضای خانواده دفاع کرد مگر اینکه شرایط بسیار خاصی باشد. پرونده افرادی که اقوام درجه یک آن‌ها در ایران هستند، بسیار قو‌ی‌تر است؛ هم برای ویزا و هم برای دفاع در دادگاه.
از زمان رد پرونده، چقدر فرصت برای اپلای کردن دوباره دانشگاه وجود دارد؟
برای پرونده‌هایی که خارج از کانادا درخواست می‌شود، تاریخ آن ۶۰ روز است؛ یعنی از تاریخی که ویزا صادر می‌شود. این موضوع، یک مقدار پیچیده است چون قانون می‌گوید اگر تصمیمی در کانادا گرفته شود، ۱۵ روزه است. بعضی‌ها اشتباها فکر می‌کنند اگر پرونده‌شان از طریق سیستم ویزا به اتاوا فرستاده شده و اتاوا پروندهای را صادر کرده، از اینجا 15 روز است. در حالی که اینطور نیست زیرا پایه پرونده آن‌ها، مجوز تحصیل خارج از کانادا بوده که تاریخ آن، از زمان شروع، ۶۰ روز است. در اینجا، دو نکته وجود دارد.
بعضی مواقع، ممکن است چند روز از این ۶۰ روز گذشته باشد و متقاضی جواب نگرفته است. در این موارد، می‌توانیم پرونده را در دادگاه تشکیل بدهیم و زمان بیشتری درخواست کنیم. البته اگر زمان خیلی گذشته باشد امکان‌پذیر نیست و باید مجددا اقدام کرد. نکته دیگر درباره زمان این است که اگر فردی قصد دارد از طریق دادگاه اقدام کند، امروز بهتر از فردا است. چون همه چیز به پروسه زمانی نیاز دارد. یک پروسه در دادگاه است و بعد، پرونده باز می‌شود و زمانِ آپدیت فرا می‌رسد. در صورت قبولی، پاسپورت باید ارسال شود و تا هنگام دریافت ویزا، این موارد، زمان‌بر است.
در قسمت بعدی این مصاحبه، در مورد شرایط پیگیری پرونده مهاجرت تحصیلی رد شده، در دادگاه‌های فدرال گفتگو شده است.